Op 25 maart 2017 bereikte het Nederlandse voetbal een nieuw dieptepunt, er werd kansloos verloren van voetbaldwerg Bulgarije. De doelpuntenmaker heet daar allang geen Hristo Stoichkov meer maar Spas Delev. Je weet wel, die spits van Pogon Stettin…Toch presteerde hij het om 2x de verdediging van het Nederlands Elftal in de luren te leggen. Natuurlijk, debutant Matthijs de Ligt zag er hierbij ongelukkig uit maar is dat daadwerkelijk de kern van het probleem? Het Nederlands Elftal grossierde in foute passes en voetbalde inspiratieloos. Dat terwijl anno 2017 veel succesvolle trainers (Guardiola, Klopp), voetbalbonden (Duitsland, België) en clubs (Red Bull Leipzig, Atalanta Bergamo) juist hun inspiratie hebben gehaald uit de Hollandse School en deze hebben geperfectioneerd. Uitgerekend de KNVB heeft hierbij de plank volledig misgeslagen. Maar wat is de Hollandse School eigenlijk?
Totaalvoetbal
In de jaren ’70 van de vorige eeuw maakten Feyenoord en Ajax de dienst uit in Europa. Met als gevolg een excellerend Nederlands Elftal in 1974 tijdens het WK in Duitsland. In deze periode werd de term ‘Totaalvoetbal’ ingevoerd door Rinus Michels, deze periode kan worden gezien als dé grondlegger van de befaamde en bewierookte Hollandse School. Als een zwerm bijen vlogen de spelers over het veld, jagend op de bal. Dit is prachtig samengevat in deze video. Daarnaast was het spel in balbezit bijzonder onvoorspelbaar met inschuivende centrale verdedigers, in het middenveld vallende voorhoedespelers en opkomende backs. Johan Cruijff noemde het in zijn tijd als trainer ook wel ‘georganiseerde chaos’. Bekijk hier de video met een analyse van de wedstrijd Nederland – Brazilië tijdens het WK 1974.
Johan Cruijff en zijn Dream Team
Van 1988 tot 1996 was Cruijff hoofdtrainer van FC Barcelona, wat volgde was de meest succesvolle (tot dan toe) periode uit de clubgeschiedenis met het ontstaan van het Dream Team met spelers als Ronald Koeman, Guardiola, Stoichkov en Laudrup. De speelwijze was geïnspireerd op het Totaalvoetbal uit 1974, volgens de ideologie van Johan Cruijff. In deze periode won FC Barcelona vier landstitels, het absolute hoogtepunt was echter de winst van de Europa Cup 1 in 1992 tegen Sampdoria door een doelpunt van Ronald Koeman. Het Dream Team veroverde de harten van de hele voetbalwereld. Het is dan ook niet verwonderlijk dat veel trainers hun inspiratie hebben gehaald uit de ideologie van Johan Cruijff. Trainers als Frank Rijkaard, Guardiola, Klopp. Sampaoli en Bielsa hebben eens te meer te kennen gegeven de Hollandse School als inspiratiebron te zien voor hun eigen visie. De visie van Cruijf is anno 2017 nog steeds te zien in het beleid van de befaamde jeugdopleiding van FC Barcelona.
Bekijk hier de tactiek van het Dream Team.
Hollandse School
De Hollandse School kenmerkt zich door uit te gaan van een 1-4-3-3 spelopvatting, de uitvoering van deze formatie is echter essentieel. Zo speelt één van de centrale verdedigers in balbezit als middenvelder door in te schuiven. Daarnaast hebben de backs ruimte om op te komen langs de flank en zo dus als extra middenvelder te fungeren. Tot slot zijn ook de voorhoedespelers vrij om in het middenveld te vallen en zo een overtal te creëren op het middenveld. Van de buitenspelers wordt echter ook een goede actie buitenom verwacht met dito voorzet. Bij balbezit van de tegenpartij ligt de focus op het compact spelen, de linies kort op elkaar en zodoende maximale pressing op de bal.
Nieuwe bondscoach
Niet echt een speelstijl die we de laatste jaren hebben terug gezien bij het Nederlands Elftal, dan wel genoodzaakt door het aanwezige spelersmateriaal maar toch een verloochening naar ons voetbalerfgoed. De nieuwe bondscoach zal het Totaalvoetbal 2.0 moeten doorvoeren binnen de KNVB, zodat we hopelijk binnen een paar jaar weer kunnen meedoen op mondiaal topniveau. Welke trainer past in dit plaatje? Een Nederlandse trainer, geschoold door de traditionele zienswijze van de KNVB die ons vele successen heeft opgeleverd in het verleden? Of een buitenlandse trainer die het Totaalvoetbal reeds heeft geperfectioneerd?